Rosnąca popularność pojazdów elektrycznych (EV) budzi obawy dotyczące bezpieczeństwa, szczególnie związane z ryzykiem pożaru. Chociaż EVs są zazwyczaj bezpieczne, to w przypadku pożaru stają się wyzwaniem ze względu na obecność wysokowoltowych akumulatorów litowo-jonowych. Zrozumienie, jak skutecznie gasić pożar EV, jest kluczowe dla ratowników, właścicieli EV i organów regulacyjnych ds. bezpieczeństwa.
Charakterystyka pożarów pojazdów elektrycznych
Pożary pojazdów elektrycznych różnią się od pożarów tradycyjnych samochodów benzynowych czy diesla na kilka sposobów. Najważniejsza różnica wynika z pakietu baterii. Pojazdy elektryczne wykorzystują akumulatory litowo-jonowe, które magazynują dużą ilość energii w kompaktowej formie. W przypadku uszkodzenia lub poddania ekstremalnym warunkom, te akumulatory mogą przejść w stan termicznej ucieczki – reakcji łańcuchowej, która uwalnia intensywne ciepło i gazy. Pożary akumulatorów litowo-jonowych są trudne do ugaszenia, ponieważ:
- Wysokie temperatury: Akumulatory mogą osiągnąć temperatury powyżej 1000°C (1832°F) w czasie termicznej ucieczki, zapalając otaczające materiały.
- Rezapalenie: Nawet po tym, jak wydaje się, że pożar EV został ugaszony, uszkodzone ogniwa mogą zapalić się ponownie po godzinach lub nawet dniach.
- Toksyczne gazy: Podczas spalania akumulatory litowo-jonowe wydzielają szkodliwe gazy, takie jak fluorowodorek, co dodaje kolejny poziom niebezpieczeństwa.
Woda wciąż pozostaje najskuteczniejszym środkiem gaśniczym
Pomimo złożoności pożarów EV, woda pozostaje najskuteczniejszym i szeroko zalecanym środkiem ich gaszenia. Aby schłodzić baterię i zatrzymać termiczną ucieczkę, potrzebne są duże ilości wody. Oto kluczowe informacje dotyczące używania wody do gaszenia pożarów EV:
– Wymagana ilość wody: Badania pokazują, że do całkowitego ugaszenia pożaru EV może być potrzebne nawet 10 000 litrów (2641 galonów) wody, w porównaniu do kilku setek litrów potrzebnych do pożaru tradycyjnego samochodu. Ta wysoka objętość wody jest konieczna, aby zapewnić całkowite schłodzenie akumulatora.
– Ciągłe chłodzenie: Ze względu na ryzyko rezaplenia, należy kontynuować aplikację wody przez dłuższy czas, czasami przez kilka godzin, aby zapobiec wznowieniu pożaru. W niektórych raportach zaleca się zanurzenie samochodu w wodzie, aby zapewnić pełne schłodzenie.
– Dostęp do pakietu akumulatorów: Strażacy często mają trudności z dostępem do akumulatora, który zazwyczaj znajduje się pod pojazdem. Może być konieczne przebicie akumulatora za pomocą specjalistycznych dysz, aby skierować wodę bezpośrednio do źródła ognia.
Użycie koców ogniowych i technik izolacyjnych
Oprócz wody, coraz częściej stosuje się koce ogniowe do ograniczenia pożarów EV. Te koce wykonane są z materiałów ognioodpornych i mają na celu ztłumienie płomieni oraz zmniejszenie rozprzestrzeniania się ciepła i dymu. Oto jak działają koce ogniowe:
– Ograniczenie: Koc układa się na palącym się samochodzie, aby uwięzić ciepło i gazy. Choć nie gasi pożaru, pomaga zapobiec jego rozprzestrzenieniu się na inne samochody lub pobliskie obiekty.
– Zastosowanie w miejskich warunkach: Koce ogniowe są szczególnie przydatne w gęsto zaludnionych obszarach, takich jak parkingi, gdzie kontrolowanie rozprzestrzeniania się pożaru EV jest kluczowe dla zapobiegania większej katastrofie.
Izolacja to kolejna technika stosowana, szczególnie w przypadku pożaru EV w transporcie lub magazynach. Przeniesienie palącego się samochodu w bezpieczne, odizolowane miejsce może pomóc zminimalizować ryzyko dalszych uszkodzeń.
Rola chemicznych środków gaśniczych
Chociaż woda jest podstawowym materiałem stosowanym w pożarach EV, trwają ciągłe wysiłki mające na celu opracowanie skuteczniejszych chemicznych środków gaśniczych. Niektóre jednostki straży pożarnej i wyspecjalizowane zespoły wykorzystują środki na bazie pianki do tłumienia płomieni i zmniejszenia emisji toksycznych gazów. Jednak te chemikalia są mniej skuteczne w schładzaniu akumulatora niż woda i mogą nie zapobiegać termicznej ucieczce.
Ostatnie badanie przeprowadzone przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Szefów Straży Pożarnej (IAFC) wykazało, że środki na bazie pianki i proszku suchego były mniej skuteczne w gaszeniu pożarów akumulatorów EV w porównaniu do wody. Mimo to te chemikalia mogą być użyteczne w kontrolowaniu mniejszych pożarów EV lub zapobieganiu ich rozprzestrzenianiu się.
Nowe technologie i sprzęt do gaszenia pożarów EV
W miarę jak pojazdy elektryczne stają się coraz bardziej powszechne, producenci i agencje bezpieczeństwa opracowują nowe technologie i sprzęt w celu poprawy technik gaszenia pożarów. Technologie te obejmują:
– Systemy chłodzenia akumulatorów: Niektórzy producenci EV testują zintegrowane systemy chłodzenia w pakietach akumulatorów, aby spowolnić termiczną ucieczkę w przypadku pożaru. Systemy te mają na celu zapewnienie czasu na ewakuację lub reakcję.
– Dysze przebijające: Niektóre jednostki straży pożarnej używają dysz przebijających, które są w stanie przebić strukturę pojazdu i bezpośrednio wstrzykiwać wodę do akumulatora. Ta metoda pozwala strażakom na skuteczniejsze schłodzenie podstawy ognia.
– Drony i roboty: W przypadku pożarów na dużą skalę stosuje się drony wyposażone w kamery termograficzne, aby monitorować rozprzestrzenianie się ciepła, podczas gdy systemy gaśnicze robotów mogą zdalnie dostarczać wodę lub chemikalia w niebezpiecznych sytuacjach.
Co zrobić, gdy wystąpi pożar EV?
Dla właścicieli pojazdów elektrycznych kluczowe jest przestrzeganie kilku podstawowych kroków w przypadku pożaru:
1. Natychmiastowa ewakuacja: Jeśli Twój EV wykazuje oznaki przegrzewania lub pożaru, natychmiast opuść pojazd i oddal się na bezpieczną odległość. Nawet jeśli pożar wydaje się niewielki, może szybko się zaostrzyć.
2. Wezwij służby ratunkowe: Skontaktuj się z służbami ratunkowymi natychmiast. Powiedz im, że to pożar pojazdu elektrycznego, ponieważ ten rodzaj pożaru będzie wymagał specjalistycznej wiedzy i sprzętu.
3. Nie próbuj gasić pożaru samodzielnie: Z powodu złożoności pożarów akumulatorów litowo-jonowych, próba ugaszenia pożaru EV przy użyciu domowego gaśniczego sprzętu może być niebezpieczna. Pozwól na wykonanie tej pracy wykwalifikowanym profesjonalistom.
Statystyki dotyczące pożarów EV
Pożary pojazdów elektrycznych pozostają rzadkie w porównaniu do pożarów pojazdów napędzanych benzyną. Zgodnie z danymi Narodowego Stowarzyszenia Ochrony Pożarowej (NFPA) w USA, pojazdy elektryczne stanowią tylko ułamek 174 000 pożarów pojazdów zgłaszanych rocznie w Stanach Zjednoczonych. Tesla, jeden z wiodących producentów EV, poinformowała, że jej pojazdy są około 10 razy mniej narażone na pożar niż samochody benzynowe, na podstawie przebytej odległości.
Jednakże charakter pożarów EV, z ich wydłużonym czasem palenia i ryzykiem ponownego zapalenia, oznacza, że każdy incydent wymaga większych zasobów do stawienia czoła. Na przykład raport London Fire Brigade z 2023 roku zauważył, że podczas gdy tradycyjne pożary samochodów zazwyczaj wymagają 15-20 minut na ugaszenie, pożary EV mogą zająć kilka godzin i pochłaniają znaczne zasoby straży pożarnej.